Paliwo

                Paliwo do samochodów, czy motocykli w miastach można kupić niemal na każdym kroku. Stacje benzynowe są liczne, czasem wkomponowane nawet w kilkunastopiętrowe bloki mieszkalne. Często przy nich są automatyczne myjnie samochodowe.

                Pamiętać warto, że Norwegia – pomimo pozostawania europejskim potentatem naftowym – ma najuboższą ofertę paliw i są one najdroższe w Europie, o ile nie nie świecie. Wiele stacji ma ofertę ograniczoną do benzyny „95” i oleju napędowego, żadnych ofertowych fajerwerków. Także sklepiki na stacjach jawią się jako dość ubogie, gdyby porównać je do polskich. Oczywiście nie uświadczy się tam alkoholu; żywność może być nawet 2-, 3-krotnie droższa niż w sklepie. Znakomita większość stacji zamykana jest na noc. Choć część z nich działa nawet w niedziele i święta.

                Na szczęście pozostaje opcja samoobsługowa. Niektóre stacje z założenia są bezobsługowe – ot kilka dystybutorów i zadaszenie. Pozostałe, podczas gdy nie ma obsługi, także wciąż sprzedają paliwa. Norweskie dystrybutory wyposażone są w terminale płatnicze – albo indywidualne na każdej maszynie, albo zbiorcze – 1, 2  terminale na całą stację. Trzeba wówczas podstawić samochód na stanowisko tankowania, sprawdzić numer pompy i za pomocą karty kredytowej dokonać płatności z góry. Nie trzeba deklarować kwoty; podaje się PIN, jeśli trzeba – numer dystrybutora i można zabrać kartę. Pompa uruchamia się i można nalać paliwo. Odłożenie pistoletu pompy zamyka transakcję płatniczą i karta obciążana jest odpowiednią kwotą. To nieco nietypowa kolejność, nie spotykana raczej w Polsce, ale bardzo praktyczna. Jeśli komuś zlaeży na pobraniu rachunku za tak zakupione paliwo, musi po tankowaniu włożyć do terminala płatniczego tę samą kartę, którą zapłacił. Wówczas maszyna wydrukuje paragon i można ponownie odebrać kartę i w drogę. Karty lojalnościowe rejestruje się przed dokonaniem płatności.

                Menu terminali naturalnie jest po norwesku; na większości stacji jest możliwość wyboru języka menu – angielski i niemiecki. Bardzo niewielki odsetek terminali ma niestety możliwość wyboru najpopularniejszego w Norwegii języka po urzędowym, czyli polskiego. Są to stacje jednej sieci, oferujące menu w kilkunastu językach europejskich.

                Jakość paliwa raczej jest stała i nie różni się pomiędzy stacjami. Chyba nie jest ono najwyższej jakości, ale raczej nie słychać o silnikach uszkodzonych zanieczyszczeniami z paliwa.

                Ceny paliw są bardzo płynne. Zależą od wielu czynników. Każda sieć ma swoje wytyczne, istnieją więc sieci tanie i drogie; od tej reguły zdarzają się zaskakujące wyjątki, kiedy to na „taniej stacji” można zobaczyć cenę wyższą niż u konkurencji. Na ceny wpływa też aktualna koniunktura na rynku, kurs waluty norweskiej i… pora dnia oraz tygodnia. Najtaniej paliwo można kupić zazwyczaj od soboty do poniedziałkowego poranka. To już właściwie jest normą.

                Ceny nie różnią się drastycznie pomiędzy stacjami. Co więcej, w pewnej miejscowości na półudniowym zachodzie Norwegii lokalne władze nakazały demontarz tablic wyświetlających ceny paliwa przejeżdżającym kierowcom. Sytuacja dotyczyła miejsca, gdzie po dwóch stronach drogi staly dwie, konkurencyjne stacje. Jedna z nich mieni się „tradycyjną”, druga „tanią”. Siłą rzeczy ta „tania” zwykle dawała lepszą ofertę cenową za takie samo paliwo, przyciągając większość klientów. Właściciel „tradycyjnej” skarżył się na nieuczciwą konkurencję polegającą na zachęcaniu kierowców do skorzystania z korzystniejszej ceny. Władze uznały jego argumentację i nakazały utajnić ceny aż do momentu podjechania pod dystrybutor. Dopiero na wyświetlaczu pompy klient może się tam dowiedzieć, ile zapłaci. W opinii władz i niektórych przedsiebiorców, decyzja ta pomogła uczynić konkurencję uczciwszą i oczyściła sytuację rynkową. Ponoć Norwegia to wolny kraj!